Մարտի 23

English

My house is bigerthan yours.

This flower is more beautiful than that one.

This is the  the most interesting book I have ever read.

Non-smokers usually live longer than smokers.

Which is the  the most dangerous animal in the world?

A holiday by the sea is better than a holiday in the mountains.

It is strange but often a coke is more expensive than a beer.

Who is the richest woman on earth?

The weather this summer is even worse  than last summer.

Մարտի 23

Ինքնաստուգում

Բառերից անջատի´ր նախածանցները:

Վեր+հանել, դժ+բախտ, ան+հնար, չ+կամ, չ+գալ, դժ+գոհ, ան+հեռատես, արտա+բյուջե, ներ+մուծել:

  1. Պարզ բառերին ածանցներ կամ արմատներ ավելացրո´ւ և ստացի´ր բաղադրյալ(բարդ և ածանցավոր) բառեր:

Շուն, գինի, բույս, հույս, լույս, տարի, օր:

Շուն-շնաձուկ,գինի-գինետուն,բույս-բուսաբանություն,լույս-լուսավոր,տարի-տարեդարձ,օր-օրացույց։

3. Բառերը բաժանի´ր արմատների, ածանցների: Չմոռանա´ս հոդակապը:

Օրինակ՝ մարդակեր -մարդ+ա+կեր

Դաս+ա+ցուցակ,չ+տես,մարդ+ա+կեր,յուղ+ոտ,հաց+աման,աման+եղեն,լուս+ա+վոր, լուս+ա+մուտ,ան+տեսանելի,խոշոր+ացույց,դ+ռնակ,լավ+ություն,ան+հոգնել,դ+ժգոհ, քար+ոտ,պարսկ+ուհի,Վրաս+տան:

4․ Ա խմբի բառերին միացրո´ւ Բ խմբի ածանցները և ստացի´ր նոր բառեր:

Ա. խմորեղեն, հայաստան, հնդկուհի, հաշտային, դժգոհ, գարնանային

Բ. Եղեն, ան(նախածանց), դժ(նախածանց), ային, ստան, ուհի

5․ Բառերը բաժանի՛ր երեք խմբի՝ գոյականների, ածականների և բայերի:

 

գոյականներ-աշխատանք, հիշողություն,մազեր,գեղեցկություն,գրիչ, խոսք,վազք, սեղան, ուսուցիչ, Երևան, անտառ, Աշխեն, տնտեսուհի,
ածականներ- բարեսիրտ, գեղեցիկ,մեղմ,ազնիվ, դյութական,հաճելի, անսիրտ
բայեր-Աշխատում է,խոսել,վազեց, կխոսեմ, գոռում էին, մեծացավ, վերադառնալ,

 

Մարտի 20

Մայրենի

Գրի՛ր վարժությունները։

1. Ա և Բ խմբի բառերի տարբերությունը գտի´ր՝ ուշադրություն դարձնելով դրանց սկզբնատառերի գրությանը: Ո՞ր գոյականներն են հասարակ և որո՞նք՝ հատուկ:

Ա. Հայր, տղամարդ, տղա, ուսուցիչ, վարիչ, վարչապետ, անգլիացի, պարսիկ, կին, տատ, իտալուհի, բժշկուհի,քար, վարդ, երկաթ, առյուծ, արջ:

Բ. Նաիրա, Արմեն Տիգրանյան, Տիգրան Մեծ, Չալանկ, Մարան, Աֆրիկա (մայրցամաք), Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ (պետություն), Սևան, Արաքս, Նիագարա (ջրվեժ):

Ա խմբի գոյականները հասարակ գոյականներ են, որոնք գրվում են ոչ մեծատառերով, իսկ Բ խմբի գոյականները հատուկ գոյականներն են, որոնք գրվում են մեծատառով:

2․ 1-ին վարժության միջից դուրս գրիր 5 անձ ցույց տվող, 5 իր ցույց տվող գոյականներ։                                                                                                                              5 անձ                                                                                                                                          Նաիրա, Արմեն Տիգրանյան, Տիգրան Մեծ, Արաքս, ուսուցիչ:                                           5 իր 

Քար, վարդ, երկաթ, առյուծ, արջ:   

3. Կետերի փոխարեն պահանջվող մեծատառը կամ փոքրատառը գրի´ր:

Նրա պապը Սասունցի էր ու շատ էր պատմում Սասունցիների մասին; Ուզում էր նմանվել Սասունցի Դավթին: էպոսի վերջին հերոսը փոքր Մհերն է: Գրքի հերոսը մի փոքր տղա է: «Սասունցի Դավիթ» էպոսում հիշատակվում է պղնձե քաղաքը: Գտածը պղնձե մատանի էր: Կիրակոս Գանձակեցու պատմության մեջ հանդիպում է պղնձահանք կոչվող վանքը: Ես վստահ եմ, որ Գանձասար լեռը դեռ կարդարացնի իր հպարտ անունը: Ինչե՜ր ասես չկային՝ ոսկե անոթներ ու արձանիկներ, թանկարժեք զարդեր. դա մի իսկական գանձասար էր: Պետրոս Առաջինը հովանավորում էր գիտությունն ու արվեստը: Պետրոսն Առաջինը հասավ կայանին: Ալեքսանդր Մակեդոնացին գիտեր ամեն մի իրավիճակից դուրս գալու ձևը:

4. Ա և Բ խմբի բառերի տարբերությունը գտի՛ր և լրացրո՛ւ տրված նախադասությունը:

Ա. Երեխա, գրող, նավաստի, գերմանաց, խոհարարուհի, Արտակ, հայ, մարզիկ, նախագահ, նախարար:

Բ. Ծով, ձուկ, երկաթ, պայուսակ, այծ, փիղ. տուփ, խնձոր, սառույց, շուն, կատու, գրիչ, սեղան: Գոյականները բաժանվում են երկու խմբի՝ անձ ցույց տվող  և իր ցույց տվող:                Ա խմբում գոյականները անձ են ցույց տալիս, իսկ Բ խմբում գոյականները իր են ցույց տալիս:

5. Նախադասությունը լրացրո՛ւ տրված հարցին պատասխանող գոյականներով:

Կատուն (ի՞նչը) մռմռում էր. երևի նեղացրել էին:

Ընկերուհիս (ո՞վ) նվնվում էր. երևի նեղացրել էին:

Տղան (ո՞վ) ցատկեց ցանկապատից դուրս:

Շունը (ի՞նչը) ցատկեց ցանկապատից ղուրս:

Կատուն (ինչը) ճանկռել է տատիկի ձեռքը:

Երեխան (ո՞վ) ճանկռել է տատիկի ձեռքը:

Մարտի 19

մատեմաթիկա

d4bfd5b8d5bfd5b8d680d5a1d5afd5b6d5a5d680d5a8-d5a8d5b6d5a4d5b0d5a1d5b6d5b8d682d680-d5b0d5a1d5b5d5bfd5a1d680d5a1d680d5ab-d5a2d5a5d680d5a5d5acd5a8-1d4bfd5b8d5bfd5b8d680d5a1d5afd5b6d5a5d680d5a8-d5a8d5b6d5a4d5b0d5a1d5b6d5b8d682d680-d5b0d5a1d5b5d5bfd5a1d680d5a1d680d5ab-d5a2d5a5d680d5a5d5acd5a8-d5b4d5a1d5bd-2d4bfd5b8d5bfd5b8d680d5a1d5afd5b6d5a5d680d5a8-d5a8d5b6d5a4d5b0d5a1d5b6d5b8d682d680-d5b0d5a1d5b5d5bfd5a1d680d5a1d680d5ab-d5a2d5a5d680d5a5d5acd5a8d5b4d5a1d5bd-3word

kako

 

Մարտի 15

Արևը ու լուսինը

  • Հ. Թումանյանի «Արև և լուսին»  բալլադից դո՛ւրս գրիր 10 գոյական (ո՞վ, ովքե՞ր, ի՞նչ, ինչե՞ր), 10
  • ածական (ինչպիսի՞), 10 բայ(ի՞նչ անել, ի՞նչ է անում, ի՞նչ է լինում, ի՞նչ արեց․․․)։
  • գոյական-ամրոց,կին,Խմոր,բազուկները,արմունկները,ամպերը,քամակ,զավակ,երկնքում,հրեշտակ։

    բայ-Ասում,կանգնած,անցնող,չոքած,հունցում,քաշած,երգում,հեռանում,անհետանում,կտրած

    ածական-կապուտակ,լուսեղեն,սիրուն,ամուր,անսասան,դյութական,անուշ,թեթև,Կամաց,ճերմակ

  • Գրի՛ր դյութական, ապարանք, անսասան, խավար, ձյունափայլ, համառ բառերի հոմանիշները։
    գեղեցիկ դղյակ Անշարժ մութ Ձյունաշող Չլսող
  • Բալլադից դո՛ւրս գրիր 5 բարդ բառ և բաղադրիչների բաժանի՛ր։
    փափկահնչյուն-փափկ ա հչյուն
    ձյունափայլ-ձյուն ա փայլ
    քաղցրալուր-քաղցր ա լուր
    հրաշագեղ հրաշ ա գեղ
    երկնաբնակ երկնա բնակ
  • Բնութագրի՛ր Արեգակին, Լուսնին և մայրիկին։
    Արեգակը-Ամաչկոտեր
    Լուսինը -պնդաճակատ
    մայրիկը-կոպիտ
  • Բալլադը նկարի՛ր, դերերով պատմե՛լ սովորիր։
Մարտի 6

Հայրենիք

Եղիշե Չարենցի «Հայրենիքում» բանաստեղծությունը անգի՛ր սովորիր, կատարի՛ր բանաստեղծության տակ գտնվող առաջադրանքները:

Ձյունապատ լեռներ ու կապույտ լճեր։
Երկինքներ, որպես երազներ հոգու։
Երկինքներ, որպես մանկական աչեր։
Մենակ էի ես։ Ինձ հետ էիր դու։

Երբ լսում էի մրմունջը լճի
Ու նայում էի թափանցիկ հեռուն —
Զարթնում էր իմ մեջ քո սուրբ անուրջի
Կորուստը այն հին, աստղայի՜ն,անհո՜ւն:

Կանչում էր, կանչում ձյունոտ լեռներում
Մեկը կարոտի իրիկնամուտին։
Իսկ գիշերն իջնում, ծածկում էր հեռուն
Խառնելով հոգիս աստղային մութին․․․

Առաջադրանքներ

  • Կապույտով նշված բառերը բաղադրիչների (մասերի) բաժանի՛ր   (այսպես. աստղային — աստղ+ային, ածանցավոր բառ):

Ձյունապատ-ձյուն+պատ բարդ բառ

մանկական-մանուկ+ական ածանցավոր բառ

աստղային-աստղ+ային ածանցավոր բառ

անհուն-ան+հուն ածանցավոր բառ

ձյունոտ-ձյուն+նոտ ածանցավոր բառ

իրիկնամուտ-իրիկուն+մութ բարդ բառ

  • Կարմիրով գրված բառերը բացատրի՛ր:

աչեր-աչքեր

մրմունջը-Մեղմ  ցածր  ձայն։

անուրջի-Երազ,  տեսիլք:

  • Բանաստեղծության միջից դո՛ւրս գրիր 5 գոյական (ո՞վ, ովքե՞ր, ի՞նչ, ինչե՞ր), 5 ածական (ինչպիսի՞), 5 բայ(ի՞նչ անել, ի՞նչ է անում, ի՞նչ է լինում, ի՞նչ արեց․․․)։

Գոյական-լեռներ, լճեր, երազներ, աչեր, գիշերն։

Ածական-Կապույտ, հոգու, աչեր, ձյունոտ, Ձյունապատ:

Բայ-Կանչում, ծածկում, խառնելով, Զարթնում, իջնում:

Մարտի 4

Գյումրիի տեսարժան վայրերը

ԱՎԵՏԻՔ ԻՍԱՀԱԿՅԱՆԻ ԹԱՆԳԱՐԱՆ

Ավետիք Իսահակյանի տուն-թանգարանը գործում է 1975 թվականից, մեծ քնարերգուի հայրական տանը, որը կառուցվել է 1828 թվականին՝ բանաստեղծի պապի՝ Նիկողայոս Իսահակյանի կողմից։

Թանգարանում վերականգնված են բանաստեղծի աշխատասենյակը, Իսահակյանների հյուրասենյակը, ննջասենյակը, խոհանոցը, մառանը և

թոնրատունը։

Թանգարանի կահավորանքը պահպանվել է այնպես, ինչպես հեղինակի կենդանության օրոք է եղել։ Այստեղ կարելի է տեսնել Իսահակյանի անձնական հարուստ գրադարանը, հնօրյա գրասեղանը, որտեղ ծնվել է նրա առաջին ստեղծագործությունը, փայտե մանկական օրորոցը և այլն։

Այստեղ է գտնվում նաև ասեղնագործված սեղանի սփռոցը և բարձը, հեղինակի շատ սիրելի սուրճի պատրաստման ամանը, բավական մեծ եվրոպական ոճի հայելին, 2 մ բարձրությամբ փայտե քանդակը, որը հանրահայտ գրողի դիմաքանդակն է։ Թանգարանում կարելի է ծանոթանալ ոչ միայն մեծ բանաստեղծին առնչվող մասունքներին, այլև 19-րդ դարի վերջին քառորդի ունևոր գյումրեցու կենցաղին, նիստուկացին։

ԹԱՏԵՐԱԿԱՆ ՀՐԱՊԱՐԱԿ

Մեծ բակով և գրողների ու դերասանների քանդակներով ձևավորվում է Գյումրու թատերական հրապարակը: Բարձրահասակ եղևնիները այն դարձնում են  ավելի գրավիչ տարվա բոլոր եղանակներին: Քայլելով պողոտայով` կտեսնեք  Արվեստների  Ակադեմիայի շենքն ու Անկախության հրապարակը:

Դարերի ընթացքում  Գյումրին կոչվել է արհեստների և արվեստների քաղաք: Թատրոնի և կինոյի ոլորտներում գյումրեցիները իսկապես առաջնորդներ են: Երբևէ բեմականացված առաջին օպերան` «Անուշ»-ը, ցուցադրվել է Գյումրու թատրոնի հին շենքում, որը գտնվում  է կենտրոնական այգում: Ժամանակակից Գյումրու դրամատիկական թատրոնն անվանվել է Վարդան Աճեմյանի՝ հայ անվանի ռեժիսորի և դերասանի անունով, որն էլ գտնվում է Սայաթ-Նովա պողոտայում:

ՍԵՒ ԲԵՐ

Սև բերդ / ամրոցը կառուցվել է 1834 թվականին։ Բերդի համար ստորգետնյա ճանապարհներ են կառուցված եղել, որոնք տանում էին դեպի Կարմիր բերդը և ներկայիս Մայր Հայաստանի հուշարձանը։ Սև բերդը ներառված է Գյումրիի պատմության և մշակույթի հուշարձանների շարքում։ Ի սկզբանե այն եղել է Ալեքսանդրապոլի պաշտպանական կառույց, ծառայել է որպես զինվորական բանտ։

Սև բերդի շրջանում իրակացնվել են բազմաթիվ պեղումեր ու ուսումնասիրություններ, որոնց արդյուքում պարզ է դարձել, որ այս բերդը քաղաքի ամենահնագույն բնակելի հատվածն է եղել։ Առաջին ուսումնասիրությունները կատարվել են դեռևս 19 դարի երկրորդ կեսին։ Պեղումների արդյունքում հայտնբերվել են փոքր բնակավայր սրբատեղիով, փոքր արձան, ցլիկ, անտիկ ժամանակշջանի դամբարանադաշտ։ Բակի ներսում գտնվել է Ք․ա 6-8 դարերի վաղեմության դամբարաններ, իսկ բերդի տարածքում հարուստ մշակութային ժառանգություն կա՝ վերաբերվող սկսած բրոնզեդարյան ժամանակաշրջանից մինչև երկաթի դարաշրջան։

Մարտի 3

Գյումրի

Շիրակի մարզկենտրոնը Գյումրի քաղաքն է: Այն Հայաստանի Հանրապետության երկրորդ քաղաքն է: Գյումրին ընկած է ՀՀ պետական սահմանից ոչ հեռու, Շիրակի արգավանդ դաշտի կենտրոնական տափարակ տեղամասում, Ախուրյանի վտակ Գյումրիգետի ափին:

Գյումրի բնակավայրը գրավոր աղբյուրներում հիշատակվում է հնագույն ժամանակներից`   Կումայրի, ապա Գյումրի անունով: Արևելյան Հայաստանը Ռուսաստանին միանալուց հետո այն վերանվանվել է Ալեքսանդրապոլ, խորհրդային ժամանակներում կոչվել է Լենինական:

Մինչև Արևելյան Հայաստանի միացումը Ռուսաստանին, Գյումրին եղել է մի աննշան գյուղ: Նրա տնտեսական նշանակությունը կտրուկ աճել է, երբ այստեղ, ռուս-թուրքական սահմանագլխին հիմնվել է ռուսական բազմամարդ կայազոր, կառուցվել է Ալեքսանդրապոլի բերդը, ստեղծվել են զինվորական ավաններ`   քաղաքի թաղամասեր, որոնք հայտնի են դառնում Կազաչի պոստ և Պոլիգոններ անուններով: Ալեքսանդրապոլի տնտեսական կյանքը և բնակչության արտադրական զբաղմունքը սկսում են հարմարվել զինվորական կայազորի տնտեսական պահանջներին: Արագ թափով զարգանում է արհեստագործությունը:

Մարտի 2

Անբախտ վաճառականները

  • Կարդա՛ «Անբախտ վաճառականները»  բալլադը:
  • Բլոգումդ 5-6 նախադասությամբ գրավոր պատմի՛ր բալլադը (կարող ես նաև նկարել բալլադը):
  • Բլոգումդ ստեղծի՛ր բալլադի բառարանը:
    մուրհակով-վավերագիր
    չիղջ-Չղջիկ
    քիրմանի շալ-Բրդի նուրբ գործվածք
    խուրմա-Արմավ
  • Գրի՛ր, թե ինչ սովորեցրեց քեզ բալլադը:
    Ինձ այս բալադը սովորեցրեց, որ պետք է մտածել հետո անել։
  • Բալլադից դո՛ւրս գրիր 10 գոյական, 5 ածական, 5 բայ:
    տունը, Ճայ, Գլուխս, փորձանք, փուշ, թուղթ, Չըղջիկն, վաճառական, խելք, պայման
    թանկագին, առատ, սարսափելի, մերկ, տըկլոր։
    քանդվի դառնաս արիր բերիր խընդրում
  • Էպոսից առանձնացված հատվածները անգի’ր սովորիր: Ուղարկված է ձեր էլեկտրոնային հասցեներին: